PROTEIN LÀ GÌ? KIẾN THỨC CẦN PHẢI BIẾT

Protein được cấu tạo từ các amino axit nhỏ hơn. Người ta đã tìm ra được khoảng 23 loại axit amin khác nhau. Trong đó được chia thành 2 nhóm chính:

+ Axit amin thiết yếu: có 8 loại, là loại axit amin mà cơ thể mình không thể tự tổng hợp được mà bắt buộc phải lấy chúng từ thức ăn bên ngoài. Nếu các loại axit amin này bị thiếu thì cơ thể sẽ bị ảnh hưởng và lúc đó cách chức năng của cơ thể sẽ không hoạt động bình thường.

+Axit amin không thiết yếu: gồm có 15 loại, các axit amin này sẽ được tổng hợp từ cơ thể và cũng có sẵn trong thức ăn tự nhiên.

NGUỒN GỐC PROTEIN

Protein có 2 nguồn chính: từ động vật và thực vật

Protein động vật: Loại thực phẩm có nhiều protein động vật nhất là thịt gà có 23,3g/100g. Các loại thuỷ hải sản có hàm lượng protein cao nhất, tiếp đến là các loại thịt, cá nước ngọt, sữa, trứng...

Protein thực vật: Thực phẩm có nhiều protein nhất là đậu vàng, cứ 100g thì có 36,6g, tiếp đến là các loại đậu khác, vừng, ngũ cốc...

VAI TRÒ PROTEIN

Protein là nền tảng tạo nên sự sống cho cơ thể.

Các cơ bắp, xương cốt và nội tạng cơ thể chủ yếu đều do protein tạo thành. Protein chính là thứ vật chất đã phát huy tác dụng quan trọng trong hoạt động của cơ thể, đồng thời còn đóng vai trò chất kích thích miễn dịch trong cơ thể, là thành phần cung cấp vitamin, vật chất miễn dịch và năng lượng cho cơ thể.

Cơ thể và thực phẩm đều do các axit amin khác nhau tạo nên. Con người cần đến trên 20 loại axit amin, trong đó có 8 loại không thể tự có trong cơ thể, rất cần hấp thụ từ các món ăn, đó là isoleucin, leucin, valin, methionin, phenibalanin, threonin, tryptophan và lysin. Để thoả mãn nhu cầu protein do các axit amin tạo ra, mỗi ngày cơ thể cần ăn những món ăn có dinh dưỡng khác nhau với một lượng vừa đủ.

THƯỚC ĐO CHẤT LƯỢNG PROTEIN (Biological Value [BV])

Ngày nay, người ta quan tâm đến chỉ số Biological Value (BV) để đánh giá chất lượng của protein, các loại protein nào có chỉ số BV càng cao thì protein đó có chất lượng càng tốt đối với chúng ta. BV có thể hiệu đơn giản là tỉ lệ sinh cơ bắp đối với lượng protein ăn vào cơ thể hay còn phản ánh mức độ giữ Nitơ của cơ thể.

THỜI GIAN HẤP THỤ PROTEIN

Thật là khó để nói 1 cách chính xác vấn đề này. Nhưng bạn có thể hiểu 1 cách đơn giản là protein từ tự nhiên sẽ được cơ thể tiêu hóa và sau đó được hấp thu. Thời gian để quá trình này kết thúc tùy thuộc vào nguồn protein bạn đưa vào cơ thể. Whey protein là loại protein được hấp thu nhanh nhất. Chúng ta có 1 con số thống kê nhỏ:

Tỉ lệ hấp thu protein (g/giờ)

Trứng sống: 1.4

Trứng chín: 2.9

Protein đậu: 3.5

Protein sữa: 3.5

Protein đậu cô lập: 3.9

Casein cô lập: 6.1

Whey cô lập: 8-10

Tỉ lệ hấp thu protein còn phụ thuộc vào lượng men tiêu hóa protein trong cơ thể. Mất 4h để cơ thể tiêu hóa và hấp thu hoàn toàn 2 quả trứng gà.

SỬ DỤNG PROTEIN

Thiếu protein tất sẽ dẫn đến thiếu dinh dưỡng, dễ mắc các bệnh phù thũng, loạn nhịp tim, mệt mỏi, thiếu máu, trẻ em chậm phát triển, đầu óc kém minh mẫn, ảnh hưởng đến kinh nguyệt, sức đề kháng kém, ăn không ngon, cơ bắp teo lại, khớp xương rã rời...

Tuy nhiên cũng không thể ăn quá nhiều chất protein trong thức ăn. Khi chất protein thay thế trong cơ thể sẽ sản sinh ra amin, nước tiểu chứa chất azote, trong đó amoniac là chất có hại, phải trải qua xử lí giải độc ở gan mới có thể từ thận bài tiết ra ngoài, ăn nhiều protein sẽ gây hại cho gan và thận.

Ăn nhiều protein tuy có thể tăng cường cơ bắp nhưng nếu không tập luyện thì chất protein dư thừa chuyển hoá thành chất béo ở dưới da, cơ thể sẽ trở nên béo

VIDEO TỔNG QUAN

KẾT LUẬN

Protein là hợp chất quan trọng nhất và phức tạp nhất đối với những người nghiên cứu thể hình nhằm đưa ra 1 cách sử dụng tối ưu. Và chắc chắn sau này chúng ta cần phải tìm hiểu nhiều khía cạnh hơn về protein. Tuy nhiên bài viết tổng quan này sẽ mang cho các bạn 1 cái nhìn chung về protein để sau đó chúng ta có thể nghiên cứu tìm hiểu sâu hơn.

Ngọc Duy
HLV Thể Hình & Fitness